Spina Bifida ve Fizyoterapisi
Spina Bifidanın tanımını kısaca omuriliğin bozuk gelişmesi,omurilikte kapanma defektleri olarak yapabiliriz.Yani yeni doğanın omuriliği tam kapanmaz ve bir keseyle birlikte doğar.Her zaman aynı şekilde görülmez belli tipleri vardır.Gebeliğin ilk 28 gününde anne henüz hamileliğin farkında değilken oluşur.Peki neden oluşur?
Genetik nedenler,folik asit eksikliği,beslenme bozukluğu (Gebelik oluşumundan en az 1 ay önceden başlayıp,gebeliğin 3.ayına kadar kullanılan folik asit %70 oranında spina bifidayı önler!)
TİPLERİ:
SPİNA BİFİDA OKÜLTA: Bu tipte omurilik açık değildir.Hastalığın en hafif formudur.Yalnızca omuriliğin dışında fazladan bir kıllanma görülür.
SPİNA BİFİDA APERTA:Bu tip açık spinal disrafizm olarak da bilinir.Omuriliğin açık olduğu formdur.Kendi içinde farklı tiplere ayrılır;
Doğumdan sonra ilk 24 saatte ameliyatla kese kapatılır.Hidrosefali varsa şant takılır.
- Meningosel : Kese içinde sadece zarlar ve beyin omurilik sıvısı bulunur.
- Meningomyelosel: Kese içinde sinir dokusu da bulunur.(En sık görülen)
- Myeloşizis
- Hemimyelomeningosel
Doğumdan sonra ilk 24 saatte ameliyatla kese kapatılır.Hidrosefali varsa şant takılır.
- Motor Defisit: Parapleji ya da değişik düzeylerde motor kayıplar görülür.
- Duyu Defisit: Motor seviye ile uyumlu olmayabilir.Duyu kayıpları iyi değerlendirilip,aile bilgilendirilmelidir.
- Kas İskelet Sistemi Problemleri: Kas güçsüzlükleri,uygunsuz postür(duruş), eklem kontraktürleri..Bu çocuklarda omurga sorunları sıktır.Skolyoz(omurga eğriliği),Kifoz(kamburlaşma)..vb
- Kalça Sorunları: Önemli bir kısmında kalça çıkığı riski vardır.(Yürüme sorunlarına yol açar)
- Ayak sorunları: Pes ekinovarus(çarpık ayak),pes valgus,pençe parmak,çekiç parmak vb..
- Patolojik kırıklar: Kemik mineral yoğunluğu azalır.Kemikte kırılganlık artar.Hastaların %20'sinde görülür.
- Spastisite:Kas tonusunun normalden fazla olmasıdır.Kasta sertlik,katılık ve istem dışı spazmların görülmesi.
- Nörojenik barsak ve mesane:Üriner ve anal sfinkterin kontrolünü kaybeder.7 yaş öncesi barsak eğitimi verilen çocuklarda tablo daha iyidir.
- Obezite:Çok sık karşılaşılan bir sorundur.Tedavide hem aktiviteyi arttırıp hem kalori kısıtlaması getirilmelidir.
Spina Bifidalı hastanın değerlendirilmesi çok önemlidir.Hem tedavi öncesi durumunu saptamak hem de tedavi sonrası gelişmeleri görmek için gereklidir.Belli aralıklarla bu değerlendirmeyi tekrar ettirmek gerekmektedir.
Fizyoterapist ;
- Motor gelişim evresini
- Aktif hareket
- Kas kuvveti
- Kas tonusu
- Eklem hareket açıklığı ve limitasyonları
- İnce motor becerileri
- Duyu
- Postür
- Yürüyüş,denge
- (varsa)Yardımcı cihazları
- Günük yaşam aktivitelerini düzenli olarak değerlendirir.
Tedavi hastanın durumuna ve ihtiyacına göre fizyoterapist tarafından şekillendirilir.Fizyoterapiye yeni doğan döneminde başlanılması yararlıdır.Erken dönemde doğru duruş ve hareketleri öğretmek,ilerde oluşabilecek eklem sorunlarını ve kas tonusunu normalize etmek için gereklidir.
- Duyu bütünleme
- Pozisyonlama
- Ağırlık aktarımı
- Aproksimasyon,mobilizasyon
- Ortezleme
- Yürüyüş eğitimi
- Motor becerileri geliştirmeye yönelik egzersizler
- Kuvvetlendirme egzersizleri
- Denge ve koordinasyon eğitimi
Bu yazı yalnızca bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
Fotoğraflar ( http://www.drbulentaldemir.com/spina-bifida/ , https://clinicalgate.com/occult-spinal-dysraphism-and-the-tethered-spinal-cord/ , http://gokcemik.com/pes-ekinovarus-carpik-ayak/ ) alıntıdır.
Yorumlar
Yorum Gönder