Total Kalça Protezi ve Rehabilitasyonu

    Kalça protezi. osteoartrit veya dejeneratif artrit gibi kalça eklem hastalıklarının son döneminde başvurulan tedavi yöntemidir. 

KİMLERE YAPILIR ?

• Osteoartrit                                                    
• Romatoid artrit
• Avasküler nekroz
• Konjenital kalça displazisi
• Kalça kırığı
• Ankilozan spondilit
• Kemik tümörleri

   TKP, kalça ekleminin tümünün veya bir parçasının yapay bir eklemle değiştirilmesi işlemidir. Total kalça protezinde hem femur hem de asetabulumun eklem yüzleri değiştirilir.
      
           (Her iki kalça TKP uygulanmış hasta)

TOTAL KALÇA PROTEZİNDE REHABİLİTASYON; 

   

    Cerrahi başarısı yüksek olmakla birlikte, bu başarıyı etkileyen faktörlerden en önemlisi, cerrahiden önce başlanan ve cerrahi sonrası da devam edilen rehabilitasyon sürecidir. Ameliyat sonrası hastanın normal fonksiyonlarına dönmesi 6 aylık bir süreci kapsadığı için hastanın ortopedik cerrah ve fizyoterapist tarafından takip edilmesi gerekir. 

AMELİYAT SONRASI VERİLECEK ÖNERİLER VE ÖNLEMLER; 

•    Otururken, ayakta dururken veya yatarken bacaklarınızı çaprazlamayın.
•    90 dereceden fazla eğilmeyin. Yatarken bacağınızı bel seviyesini geçecek şekilde yukarıya bükmeyin.
•   Ayakta giyinmeyin. Sandalye ya da yatak kenarında giyinin.
•   Giyinirken öne doğru eğilmeyin. Bunu önlemek için yardımcı cihazlar kullanın (uzun saplı ayakkabı çekeceği, çorap yardımcısı vb.)
•   Pantolon veya çorap giyerken önce protezli taraftan başlayın. Soyunurken ameliyatlı tarafı en sona bırakın.
•   Dik bir arkalığı olan, yüksek ve sert koltuklar kullanın. Yumuşak ve sallanan sandalyeleri, alçak tabureleri tercih etmeyin.
•   Bir kerede 30-40 dakikadan fazla oturmayın.
•   Ayaklarınız arasında daima 15 cm mesafe olsun birleştirmeyin.
•   Sandalyeden kalkarken kalçanızı sandalyenin kenarına kadar kaydırın ve destek için kolçakları veya koltuk değneğini kullanarak kalkın.
•   Bacak bacak üstüne atmayın.
•   Tuvalet yaparken yükseltici kullanın. Tuvalete oturduğunuzda dizlerinizin kalça seviyesinden aşağıda olduğuna emin olun.
•   Merdiven çıkarken üstteki basamağa önce sağlam bacağınızı atın yukarı çıktıktan sonra protezli tarafı yanına getirin.
•   Merdiven inerken önce protezli bacağı aşağı indirin, sonra sağlam tarafı yanına getirin.
•   Yüksek yatak tercih edin. Ameliyatlı tarafınıza yatmayın. Yatarken bacak arasına yastık yerleştirin.
  

AMELİYAT SONRASI YOLCULUK ÖNERİLERİ;

•  Uçak yolculukları venöz tromboembolizm açısından risk faktörüdür. Cerrahi sonrası erken dönemde uçak yolculuğu önerilmemektedir. Risk hareketsizlikten ve basınçtan kaynaklanır.
•  Araba yolculuğundaysanız 2 saatte bir arabayı durdurup yürüyüş yapın
•  Baldır kaslarına yönelik egzersiz yapın.
•  Diz altı varis çorabı giyin. En uygunu ayak bileği hizasında 15-30 mm Hg basıncı veren çoraplardır.

CERRAHİ SONRASI FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON;

   Hastanın hastanede yattığı dönem (2-7 gün) ; Hastanın dosyası detaylı olarak incelenerek, mobilizasyon derecesine bakılır. Derin ven trombozu (DVT) belirtilerine mutlaka bakılmalıdır. DVT oluşmaması için erken dönemde hastayı mobilize etmeliyiz.

DVT BELİRTİLERİ; Baldırda şişlik, baldır/uylukta ağrı, baldırda kızarıklık, baldırın palpasyonunda ağrı

! DVT geliştiyse tedavi programı kesilir. Hasta mutlaka uzmana yönlendirilip antikoagülan kullanır. Risk ortadan kalkmadan tedavi yapılmaz. !

PROTEZLİ TARAFA AĞIRLIK VERME PROTOKOLÜ;

   Verilecek ağırlığın miktarı ameliyatın niteliğine göre ve komplikasyon risk düzeyine göre belirlenir. Çimentolu fiksasyonlar ilk gün tam ağırlık vermeye uygundur. Çimentosuz fiksasyonlarda 6 hafta NWB (ağırlık vermeden yürütülür.) Cerrahi sonrası erken dönemde yürüme yardımcısı olarak yürüteç kulanımı güvenlidir. Yürüme yardımcısı bırakılması 6 hafta sonunda gluteus medius kas kuvvetine göre karar verilir.

• Egzersiz programına cerrahi sonrası 1.gün başlanır. Alt ekstremite geniş kas gruplarına (quadriceps, hamstring, gluteallere) izometrik egzersiz verilir.
• Venöz dönüşü sağlamak için saat başı ayak bileği pompalama egzersizi
• İlk gün 40 dereceye kadar izin verilen flex. hareketi, daha sonra 90 dereceye kadar iletilir. (Dislokasyon nedeniyle ilk 6 hafta bu dereceyi geçme!)
• 2.günden itibaren aktif kalça abdüksiyonuna başlanır.
• 3.günden itibaren merdiven çıkma eğitimine başlanır.

   Taburculuk sonrası rehabilitasyon programı daha yoğun devam eder. Hasta ayrıntılı değerlendirmeye alındıktan sonra program hastanın problemlerine göre şekillendirilir.

SPORA DÖNÜŞ; 

 Cerrahi sonrası 3. ve 6.aylar düşük ve orta düzeyli aktivitelere dönebilir. Ancak darbe içeren aktivitelerden uzak durmalıdır.



Soru ve katkılarınızı beklerim. Sağlıklı günler dilerim..